ఆమె ఆశయానికి కంచె

[సంచిక – డా. అమృతలత సంయుక్తంగా నిర్వహించిన 2024 దీపావళి కథల పోటీలో సాధారణ ప్రచురణకు ఎంపికైన భానుప్రియ గారి ‘ఆమె ఆశయానికి కంచె’ అనే కథని పాఠకులకు అందిస్తున్నాము.]

[dropcap]స[/dropcap]త్యనారాయణ, లక్ష్మిలది మద్య తరగతి పల్లెటూరి కుటుంబం. ముగ్గురు పిల్లలు. ఇద్దరు అబ్బాయిలు, ఒక ముద్దుల కూతురు మయూరి. పేరుకు తగ్గట్టుగానే నాట్యాన్ని అభ్యసించి గొప్ప పేరు ప్రఖ్యాతులు తెచ్చుకోవాలనే ఆరాటం తనది. పల్లెటూరు, దానికి తోడు చాలిచాలని జీతంతో చాలా కష్టంగా జీవనం సాగేది. నాట్యం నేర్చుకోవాలనే మయూరి కోరికను తల్లి కూడా ఎలాగైనా సరే నెరవేర్చాలని అనుకునేది..

నాట్యం నేర్చుకోవాలంటే బస్సు సౌకర్యం లేని మూడు కిలోమీటర్లు దూరంలో గల మండల ప్రాంతానికి వెళ్ళాలి. నేర్చుకోవాలనే మయూరి సంకల్పం ముందు నడక ఆటంకం కాలేదు. రోజు అలా వెళ్ళి చాలా కష్టపడి నేర్చుకునేది. పాఠశాల సాంస్కృతిక కార్యక్రమాల్లో చురుగ్గా పాల్గొని మెదటి బహుమతి అందుకునేది. ఊర్లో మాత్రం కొందరు ఆడపిల్లలకు అవసరమా ఈ డాన్సులు అన్నప్పుడు మయూరి ‘ఆడపిల్లకు అడుగడుగున ఆంక్షాలేనా అవని అంతా ప్రేమను పంచే ఆమెకు, ఆమె ఆశయానికి కంచె వేస్తున్నారు, ఎందుకు?’ అని బాధపడేది. ‘నేను మాత్రం పెద్దయ్యాక ఈ కంచె నుంచి విముక్తి చెంది నా ఆశయాన్ని నేర్చుకుంటా’ అని మనసులో సంకల్పం చేసుకుంటుంది.

తన పట్టుదల, కృషికి పోగిడేవారు కొందరు, మాటల తూటాలతో గాయపరిచేది మరికొందరు, కాని మయూరి వారి ఇంటి సభ్యులు అవేవి పట్టించుకునేవారు కాదు.

పెద్ద పెద్ద అవకాశాలు కొన్ని సార్లు వచ్చిన ఆర్థిక స్తోమత లేక వెళ్ళలేక తన పరిధి మేరకు నాట్యం చేస్తూ పేరు కు తగ్గట్టుగా నాట్యమయూరిగా మంచి గుర్తింపు తెచ్చుకుంది.

అలా ముందుకు సాగుతుండగానే యుక్త వయస్సులోకి అడుగు పెట్టింది.

తన తండ్రి పరిస్థితి బాగోలేక తప్పనిసరి పరిస్థితుల్లో వివాహం చేసుకుంది. అలా తన ఆశయానికి పెళ్లి అనే కంచె వేయడం వలన మధ్యలోనే నాట్యానికి అంతరాయం ఏర్పడింది.

కాని తాను మాత్రం వివాహం అనంతరం తన భర్త ద్వారా తన ఆశయాన్ని సాధించాలని అనుకుంది.

నగరంలో తను, భర్త కార్తీక్ అత్త, మామలతో వారికి సరిపడే ఒక చిన్న సొంత ఇంట్లో మయూరి కాపురం ఆరంభమైంది.

కార్తీక్ మృదు స్వభావి. ఒక కంపెనీలో మేనేజర్‍గా పని చేసేవాడు. తనకు ఇష్టమైన నాట్యం వైపు మయూరి మనసు మళ్ళింది.

తన భర్తతో మాట్లాడి చిన్న పిల్లలకు నాట్యం నేర్పించాలని అనుకుంది.

సాయంత్రం కార్తీక్ రాగానే తన మనసులోని  మాటను చెప్పింది.

అది విన్న కార్తీక్ “నాట్యమా ఎక్కడ నేర్పిస్తావు ఎలా? ఎందుకు రిస్క్? నువ్వు హ్యాపీగా వుండు. అమ్మ వాళ్లను జాగ్రత్తగా చూసుకోవాలి కదా” అని చెప్పాడు.

“కేవలం రెండు గంటలు మాత్రమే పిల్లలకు నాట్యం నేర్పిస్తాను. నాకేమి రిస్కు లేదండి. నాకిష్టమైన నాట్యాన్ని పదిమందికి పంచాలని నా చిన్నతనం నుంచి ఎన్నో కలలు కన్నాను.” అని బేల ముఖం వేసుకొని భర్తతో చెప్పింది.

అది విన్న కార్తీక్ “చూద్దాంలే, బాధపడకు. అమ్మానాన్నలను కూడా  ఒక మాట అడుగుదాం” అని తనని ఓదారుస్తాడు.

వంట గదిలో పని చేస్తు మయూరి ఆలోచనలో పడుతుంది. ‘వివాహం అనే బంధంతో కట్టుబాట్లు, సాంప్రదాయాలు స్త్రీ జీవితంలోని ఆశయాలను కోరికలకు ప్రతిబంధకమై తన చుట్టూ ఒక ‘కంచె’ ఏర్పాటు అవుతుంది కదా!’ అని తన మనసులో అనుకొని చిన్న నిట్టూర్పుతో బాధపడింది.

అలాగే వారం రోజులు గడిచాయి. కార్తీక్‌కి మయూరి మరొకమారు గుర్తు చేసింది. “ఏమైంది? మీరు మీ అమ్మగారితో మాట్లాడారా? ఏమన్నారు అత్తయ్య గారు, నేను నాట్యం నేర్పించడానికి ఒప్పుకున్నారా!” అని అడగగా

“అయ్యో మయూరీ, నేను ఆ సంగతి మర్చిపోయాను. రోజు నేను వచ్చేసరికి రాత్రి అవుతోంది కదా. సరేలే రేపు అడుగుతానులే” అన్నాడు.

మరునాడు మయూరి ఇంటి దగ్గర దేవాలయానికి వెళ్ళగా అక్కడ కూర్చున్న తనకు గుడి కింది ఒక విశాలమైన ప్రాంగణం కనబడగా ఇక్కడ తన నాట్య తరగతులకు ఎలాంటి ఇబ్బంది ఉండదని భావించి, పూజారి గారికి తన మనసులోని కోరికను చెప్పింది.

అది విన్న పూజారి “చాలా మంచి ఆలోచన తల్లీ”, అని, “మాకు ఎలాంటి ఇబ్బంది లేదు. నువ్వు సంతోషంగా తరగతులు ప్రారంభించుకో” అని చెప్పగా మయూరి మది అవధులు లేని సంతోషంతో మునిగిపోయింది.

మయూరి ఎంతో కష్టపడి 20 రోజులపాటు ప్రచారం చేసి కొంతమంది విద్యార్థులను రప్పించుకోగలుగుతుంది..

ఇంట్లో వాళ్ళని ఒప్పించి నాట్యాన్ని ప్రారంభించి, ఇంట్లో పని చేసుకుని అత్తయ్య, మామయ్య విశ్రాంతి సమయంలో తాను తరగతులకు వెళ్ళేది. అలా నెల రోజులు గడిచాక మయూరికి రెండు రోజులు ఆరోగ్యం బాగోలేక డాక్టర్ని సంప్రదించగా డాక్టర్ మయూరిని పరీక్షించి ఆమె తల్లి కాబోతుందనే శుభవార్త చెప్పింది.

ఆ శుభవార్తతో మయూరి కుటుంబ సభ్యులు ఎంతో సంతోషంతో సంబరాలు జరుపుకున్నారు. మయూరి మాత్రం తన రూమ్‌లో కూర్చుంది. తన మనసులో ఒకవైపు సంతోషం, మరోవైపు తన నాట్య తరగతులు ఎలాగూ అని బాధ! ‘ఆడపిల్ల అంటే వివాహం అనంతరం బాధ్యతలు, కట్టుబాట్లు, అనే కంచెలో బందీ అయ్యి తన ఆశలను, ఆశయాలను చంపుకొని మనస్సాక్షితో నిరంతరం యుద్ధం సల్పుతూండాలసిందేనా? అలుపెరుగని పోరాట సమరమే కదా ఆడదాని జీవితం…’ అని తన అంతర్మథనంలో బాధపడింది. మళ్ళీ, ‘అమ్మా అనే పిలుపు నా దరి చేరునులే’ అని మనసులో సంతోషపడుతు కన్నీరు తుడుచుకుంది.

***

ఇది ఒక్క మయూరి కథనే కాదు. ఏదో సాధించాలని, కలలు కన్న లక్ష్యాన్ని అందుకోవాలని ఎంతో సాధన చేసి అనుబంధానికో, సాంప్రదాయానికి, కట్టుబాట్లకో, బందీ అయ్యి కంచెలో పడిన లేడిపిల్లలా అనునిత్యం విలపించే ఎందరో పడతుల యథార్థ సంఘటన.