[కన్నడంలో శ్రీ డి.వి.జి. రచించిన ‘మంకుతిమ్మన కగ్గ’ను తెలుగులోకి అనువదించి అందిస్తున్నారు శ్రీ కల్లూరు జానకిరామరావు.]
~
11.
అకటా! చుట్టుముట్టినదీ భువిని ఓ దుర్విధి
భీకర కరాళ నృత్యము చేయుచున్నది మిత్తి బొబ్బలెడుతున్నది
అకటా, తలతిరుగు వార్తలే వినవచ్చుచున్నవి నిత్యము
ఇక ముగింపెన్నడో దీనికి – మంకుతిమ్మ
12.
వీరలదేమి మానవులో! దానవులో! భూమాత తృప్తి
కొరకు కార్చరు కన్నీరు; రుధిరమును చిందించుచున్నారు,
మరుగు చున్నవవి పగల ధగధగల పొగలు, పరగ
అరుగైనాదా ఈ భువి కసాయి ఇంట – మంకుతిమ్మ
13.
పురుష స్వాతంత్య్ర్యము లభించిన పరిణాము, మి
ద్ధరణి కనుదినము రక్తాభిషేచనమా!
కరవాలములను పూమాలలుగ ద్రిప్పిన నవి
సౌరభాల వెదజల్లేనా – మంకుతిమ్మ
14.
నడచు నేల యొక్కటే, కన్పడు గగనమొకటె
గుడుచు ఆహారమొకటె, త్రాగు నీరును యొకటె, పీల్చి
విడుచు గాలియు నొకటె – మరి నరజాతి కెందుకే
ర్పడినో ఈ వైషమ్యములు – మంకుతిమ్మ
15.
మట్టిగొట్టుకపోయె సనాతన భక్తి శ్రద్ధలు
పుట్టక పోయె అధునాతన నమ్మకములు
కొట్టుక లాడుచున్నదీ లోకము, పాడుబడ్డ కొంపలో
కుంటి గ్రుడ్డి తిరుగాడి నట్టున్నది – మంకుతిమ్మ
16.
ప్రేతమువలె, ఇలను విడువ లేక, పరము చేరలేక
సతతమై, విలవిల లాడుచున్నదీ భువి,
అంతరించె సనాతన ధర్మము, జనించ లేదు నూతనము
అంత్యమెప్పుడో ఈ అమోమయమునకు – మంకుతిమ్మ
17.
నాటి సాగర మథనమందు జనించిన సుధ
నేటి ఈ కలహములకు పలుకుచున్నదా నాంది,
నాటి హాలాహలమును మింగిన ఆ శివుడే నేడును నుండగ
నేటి ఈ కలహములకు భయపడనేల మంకుతిమ్మ
18.
నదీ తరంగాల పగిది పొరలాడు చున్నదీ జీవము
మొదలు తుదిలేదు, నిలుకడ లేదు,
బ్రదుకు చావు లవేమి? సుధ, విషంబులవేమి?
ఉదక బుద్బుదంబులివి – మంకుతిమ్మ
19.
చేరి, గాలియది మట్టి బెడ్డలోదూరి మరలిరాక
నరుని రూపముగ మారకున్న నయ్యది మంటి బెడ్డయే
కొరగాని ధూళి దూసరమీ బదుకు
అరయ విషామృతము లొక్కటే కదా – మంకుతిమ్మ
20.
చిల్లర దేవతలకు చేతులెత్తి మొక్కెదవు
కల్లలు నేర్చి చతురోపాయముల చదరంగ మాడెదవు
చాలవా తండులములు పిడికెడు కుక్షింభరత్వమునకు
చాలదా తుండు గుడ్డ నీ మానరక్షణకు – మంకుతిమ్మ
(ఇంకా ఉంది)