[శ్రీ పాణ్యం దత్తశర్మ రచించిన ‘ఎండలకేం? బంగారుకొండలు!’ అనే కథని అందిస్తున్నాము.]
[dropcap]ఉ[/dropcap]గాది పండుగ. సుబ్బరామయ్య రైతు బజారు నుంచి నిన్ననే మామిడి మండలు, వేపపూత, కొత్తబెల్లం, కొత్త చింతపండు తెచ్చిపెట్టాడు. మామిడి పిందెలు సరేసరి.
పండుక్కు కూతురు అల్లుడు నవీ ముంబయి నుంచి వచ్చారు. కొడుకు కోడలు వీళ్ల దగ్గరే ఉంటారు. అలా అనకూడదేమో! వీళ్ళే వాళ్ళ దగ్గరుంటారు. ఓ.కె.?
పండగ భోజనం పూర్తయింది. అందరూ హాల్లో కూర్చుని మాట్లాడుకుంటున్నారు. సుబ్బరామయ్య ఇలా అన్నాడు.
“అమ్మయ్య! ఎండలు మెల్లగా ముదురుతున్నాయి. శ్రీరామనవమి తర్వాత సూరిబాబు ఫుల్ జోష్లో ఉంటాడు. ఇక ఎండలే ఎండలు! నాకెంతిష్టమో వేసవంటే!”
అల్లుడు విచిత్రంగా చూశాడాయనవైపు. “అదేంటి అంకుల్, విచిత్రంగా మాట్లాడుతున్నారు? ఎండలంటే ఇష్టమా మీకు?”
సుబ్బరామయ్య భార్య మావుళ్లమ్మ నవ్వింది. “ఆయనంతే అల్లుడు! అంతా రివర్సు వ్యవహారం!” అన్నది.
హాల్లో ఎ.సి. లేదు. ఒక బెడ్ రూంలోనే ఉంది. రెండో బెడ్ రూంలో లేదు. కాని హాల్లో పెద్ద సైజు సింఫనీ కూలర్ పెట్టారు. ఈ మధ్యనే దానికి మ్యాట్స్ మార్పించి, నీళ్లు పోసి వాడుతున్నారు. ఎ.సి. సర్వీసింగ్ చేయించారు అర్బన్ క్లాప్ వారితో. చెల్లెలికి బావకు ఎ.సి రూం ఇచ్చేశారు. ముసలాళ్లకు ఎ.సి. అవసరం లేదు.
“మా చిన్నతనంలో మా ఉర్లో మట్టి మిద్దెలు. రాతి గోడలు. వేడిని గ్రహించేవి కాదు. చల్లగా ఉండేవి. పెరట్లో పెద్ద వేప చెట్టుండేది. దానికింద పశువులపాక. పశువులు మేత కెళితే, పాకలో ఈతచాప పరుచు కొని హాయిగా ఆడుకునేవాళం” అన్నాడు సుబ్బరామయ్య.
“మా ముంబయికి రండి నాన్నా తెలుస్తుంది” అన్నది కూతురు రసజ్ఞ. “ఉక్కపోత, వేడి. వంటిట్లో గంటసేపు ఉండలేరు. ఈ నాలుగు నెలలూ నరకమే!”
“మల్లెమొగ్గలూ, మల్లే మొగ్గల్” అని అరుచుకుంటూ వెళుతున్నాడు వీధిలో.
మావుళ్లమ్మ చటుక్కున లేచి బయటకు వెళ్లింది. పావుకిలో మల్లె మొగ్గలు కొనుక్కుని వచ్చింది, కొంగులో పోసుకొని. వాటి సువాసన హాలంతా వ్యాపించింది. స్టీలు పళ్లెంలో పోసి టీపాయ్ మీద పెట్టింది. కోడలు కావేరి దారం ఉండ తెచ్చుకొని మాల గుచ్చసాగింది. నాలుగైదు మూరల దండ తయారైంది.
“సాయంత్రం తలా ఒక మూర పెట్టుకుందాం. ఫ్రిజ్లో పెట్టమ్మా. మిగిలింది దేవుడి పటానికి. కొంచెం విడి పూలు ఉంచావా, మామయ్య అష్టోత్తరపూజకు?” అన్నది అత్తగారు. తలూపింది కావేరి.
“నెలాఖరుకు మామిడిపండ్ల సీజన్ మొదలవుతుంది. ఇక తాటిముంజెలూ వస్తాయి” అన్నాడు సుబ్బరామయ్య.
“చింత చిగురు రాలేదాండీ రైతు బజారులో?”
“నీకన్నీ తొందరే. నాలుగు తొలకరి చినుకులు పడాలి, అప్పుడే చింత చెట్లు చిగురిస్తాయి.”
“చింత చిగురు పప్పు ఎంత బాగుంటుందో?” అన్నాడు సుపుత్రుడు.
“అన్నీ కావాలి. కాని ‘ఎండాకాలం’ మాత్రం వద్దంటే ఎలారా వెధవా? ఋతుధర్మం అనేది ఒకటుంది. అది తన పని తాను చేసుకోపోతుంది. ఎండలు బాగా కాస్తే కదా సముద్రంలో నీరు వేడెక్కి పైకెళ్లి మేఘాలుగా మారి, ఆ నీటియావిరికి గాలి తగిలి, వర్షాలు కురిసేది?”
“నిజమే అంకుల్! సెలవులు కూడా వేసవిలోనే కదా వచ్చేవి. పిల్లలు సమ్మర్ని బాగా ఎంజాయ్ చేస్తారు!” అన్నాడు అల్లుడు.
“అదేమిటో, పెళ్లిళ్లన్నీ ఎండల్లోనే జరుగుతాయి” అంది మావుళ్లమ్మ.
“ఇప్పుడు తెలిసిందా, ఎండలంటే ఎందుకు నాకంత యిష్టమో?”అన్నాడు సుబ్బరామయ్య.
కొడుకున్నాడు. “నాన్నా మీ తరం వారికి ‘సహనం’ అనే మంచి గుణం ఉంది. మాకది లేక ఛస్తున్నాం. జీవితాన్ని ఉన్నది ఉన్నట్లుగా స్వీకరించడం మాకు రావటం లేదు.”
“కేరళ టూర్ ప్యాకేజీ బుక్ అయిందా బావా?” అల్లుడు.
“అయింది బావా! వచ్చే వారం మన ప్రయాణం. శబరి ఎక్స్ప్రెస్లో ఎర్నాకుళం వరకు సెకండ్ ఎసి చేశాను. అక్కడి నుంచి ట్రావెల్స్ వారి బాధ్యత.”
“చూశారా, టూరిజంకు కూడా మహర్దశ ఎండల్లోనే!” అని నవ్వాడు పెద్దాయన!