[కన్నడంలో శ్రీ డి.వి.జి. రచించిన ‘మంకుతిమ్మన కగ్గ’ను తెలుగులోకి అనువదించి అందిస్తున్నారు శ్రీ కల్లూరు జానకిరామరావు.]
~
291.
నిప్పుపై గవిసిన నివురు గాలి వీచిన గాని బయటపడునే నిప్పురవ్వ!
చప్పట్ల శబ్దము రెండు చేతులు గలిసినగాని యగునె!
చిప్పటిల్లు విషయవాసనలే తల్లి దాని కర్తయె తండ్రి దలప,
తప్పులన్నవి అంతరంగంబుననో బహిరంగంబుననో – మంకుతిమ్మ!
292.
దిద్దుకొనుము నిన్ను నీవు జగమును దిద్దు కార్యమటుంచి
దిద్దుటకొక మితి యున్నదని మరువబోకు
పెద్దగ యొక ఇంచుక పెంచగలవు శరీరమును సాము జేసి
స్పర్ధి కాగలవే త్రివిక్రమునకు – మంకుతిమ్మ!
293.
ధర లేనిదె గిరియు లేదు, నీడ లేక వెలుగు లేదు
మరణంబు లేక జననంబు లేదు, జీవనంబు లేదు
బరగ, గుణోన్నతులకు నిమ్న గుణంబులున్ ఎదురుండు; కడలి
తెరలు పతనమైన మరల లేచు గాదె – మంకుతిమ్మ!
294.
ఉప్పు కొంత, పులుపు కారము తీపి కొంత
ఒప్పుగ నుండెడి భోజనమే జీవితంబును
తప్పు, ఒప్పు; మడ్డి, దొడ్డ; అంద, అనాకారి;
ఇప్పట్టున చేరిననే జీవనము – మంకుతిమ్మ!
295.
కించిత్లోపమున్నను సహింపక కోపించు గుణశాలి,
ఎంచగ గురువింద గింజ నలుపును జూచి యాగ్రహింప దగునె,
మంచిగ తెలియుము నీ స్వేదమది ఉప్పో మరేదియో, తెలిసి
యోచింపుము యా బ్రహ్మమును – మంకుతిమ్మ!
296.
కనికరపూరిత నేత్రాంతరంబున, కఠిన మాటల యందు
లేని క్రూరత యది కాననగు, నొకచో కరవాలమునకు బెద
రని క్రూర హృదయమది కరుణకు కరగి పోవు; ఎన
లేని మనో వికారంబులివి – మంకుతిమ్మ!
297.
ఉత్తమ గుణంబులు నూరారని శాస్త్రములు వక్కాణించినను
ఉత్తమోత్తమ గుణంబులవి రెండు: యతి కఠినములవి
యుక్తమైనవి; దోషిని క్షమించు గుణంబును, నిర్మత్సరత్వమును
యుత్తమ బ్రాహ్మికాభ్యసనంబులవి – మంకుతిమ్మ!
298.
పాదరసము వోలె చంచలము మానవ స్వభావము
కదలక పదిలంబుగ నుండెడి కుడ్యము, దూలమును గాదు
సాధన శపథంబుల చేత నద్దాని నిలువరించ వలనుగాదు
సాధ్యమైనంత దాని సైరింప వలె – మంకుతిమ్మ!
299.
స్థాన మెక్కడీ మనుజ ప్రపంచాన హఠవాదంబునకు
ఎన్నగ సత్యాసత్యములు రెండును మిశ్రమములై యున్నవి,
మన్నిక ఎక్కడిది ఇసుకతో కట్టిన గోడకు! కూలిపోవదే
కాన, కఠినత చెల్లదు జగమున – మంకుతిమ్మ!
300.
విరిదోట పూచిన పువ్వుల నవ్వులవి ప్రకృతి కందము
భార్య తన కురుల తురిమిన విరులు సఖున కందము
అరుదైన విరులు దేవుని కర్పింప యది భక్తికానందము
అరయ పూలమ్మికిచ్చు పణము దానికి ముదము – మంకుతిమ్మ!
(ఇంకా ఉంది)
