[box type=’note’ fontsize=’16’] “నీలి నీడలు” అనే ఖండకావ్యంలో మొత్తం ఏడు ఖండికలు ఉన్నాయి. ప్రతి ఖండికలో ఆణిముత్యాల వంటి పద్యాలు ఉన్నాయి. ‘చేతన‘ అనే కలం పేరుతో ప్రస్తుత సమాజాన్ని పట్టి పీడిస్తున్న దురాచారాలను ప్రజలకు తెలిపి, జాగృతపరుస్తారు కవి మేడిపల్లి వేంకట లక్ష్మీ నారాయణ. ఇది నాల్గవ ఖండిక ‘జూదము‘. [/box]
[dropcap]వి[/dropcap]ద్వేషాలు – ‘నీలి నీడలు’ ఖండకావ్యంలోని నాల్గవ ఖండిక.
***
దేశదేశాల యందున దీప్తి గాంచి
రత్నగర్భను పేరున రాణకెక్కు
భరతమాతకు బిడ్డలై పరగునట్టి
భాగ్యమబ్బుట గతజన్మ ఫలముగాదే. (1)
మంచిని పెంచ, మంచిదని మాన్యులునౌ మునినాధు లెల్లరున్
అంచిత రీతిదెల్పుచు మహాద్భుత రీతిగ బోధజేయగా,
కొంచెపు బుద్ధితో మెలగు, కొందరు భారతజాతి పౌరులే
వంచనబెంచు దుష్టులయి, బంతముతో నిట సంచరింపరే? (2)
జాతులనే కముల్గలిగి జాస్తిగనొప్పననేకభాషలన్
ప్రీతినిగూర్చు వర్ణములబ్రేమనుదెల్పు మతాల తీరుతో
చేతనమైన ప్రాంతముల జెన్నునునింపననేక రీతులన్
భారత భూతలంబు కనుపండవునై వెలుగొందు నెప్పుడున్. (3)
ఒకరికంటె నొకరు నున్నతులనుచును,
పరులకన్నతామెవరులమనుచు
దేశమందుదామె దివ్యాత్మలమటంచు
చెప్పుకొంద్రు ప్రజలు చిత్రముగను. (4)
చెప్పుకొనుటెకాదు చిరకాల మందుండి
వర్ణ, మతపు భేద భావములతో
జాతి, మత కులముల జాడ్యాలతో గూడి
వాదులాడు చుండ్రి భారతమున. (5)
అన్యమేమి లేదు అభిమానమే కాని
అనుచు బలుకుచుండ్రి యవనిజనులు
భేద భావములను పాదుకొల్పిరి ధాత్రి
ప్రాంత, వర్ణ, మతము, భాషలందు. (6)
మంచి భావముగనరాదు మచ్చుకైన,
రెచ్చిపోయె విభేదముల్ హెచ్చుగాను,
తీవ్రయసమానతలతోడన దేశమంత
మండ సాగే విద్వేషంపు మంటలందు. (7)
మతమది మంచి కోసమని మాన్యులునేఘనులెల్ల పల్కుచున్
సతతము మానవాళికిని చక్కని బోధలు చేయుచుండగా
వెతలను గూర్చునీ మతము విస్తృత భంగినటంచునజ్ఞులై
కుతలము నందు దూరుచును గొప్పగ బెంచరె ద్వేషబావమున్. (8)
మతము మత్తు నిచ్చు మను జాతికి నటంచు
కల్ల బొల్లివైన కథలు జెప్పి
సంఘ నియమముల సమయించుచుండిరి
మాతృదేశ కీర్తి మంటగలుప. (9)
ఒక ప్రవక్తదైన నున్నతమౌ భావ
బోధ జాలమెల్ల బుడమియందు
మతముగాను వ్యాప్తి మహిత రీతి జరిగె
అదియ చెడ్డదనిన నర్థమున్నె. (10)
మతము మతము మధ్య మంటలు రేపుచు
శాంతి జీవనంబు సాగనీక
రక్త సిక్తగాను రమ్యధాత్రిని జేసి
స్వార్థపరులు మిగుల సాగుచుండ్రి. (11)
మా మతము గొప్పదంచును
మా మతమే గొప్పదంచు మహిలో కుమతుల్
భీమాకారులునౌచును
సామంబున్విడచి దిగరె సమరెబునకున్. (12)
మమతను ద్రెంచివైచి, మటుమాయము జేసియు మంచి భావనల్
సమతను గూలనేసియును శాంతికి దిప్పలు దెచ్చి నిత్యమున్
విమతులు నైమెలంగుచును విస్తృతభంగి మతాగ్ని కీలలన్
అమితముగా నరేపుచును నాకసమంటగ, సంచరింపరే! (13)
మతపు చిచ్చునందు సతతంబు సుతులెల్ల
ముందు చూపు లేని మూర్ఖులగుచు
మ్రగ్గిపోయి కరము మండిపోవుచు నుండ
భరతమాత గుండె పగిలిపోదే? (14)
అడ్డదారులందు నందలంబెక్కంగ
కోరి కొంత మంది కుట్రతోడ
మత విభేదములతో మంటలు రేపుచు
సంచరించు చుంట సమరసంబె? (15)
పరమతంబును దిట్టి ప్రజలలో సహనమున్
కోల్పోవజేయుచు గొంతమంది
పరమతంబుల మీద బవరంబు సాగించ
కోరుకొనుచు నుండి కొంత మంది
పరమత సంబంధ ప్రాభవంలది యెల్ల
కూల్చంగ జూచుచు గొంత మంది
పరమతంబులవారి ప్రాణాలు దీయుచు
కుట్రలంజేయుచు గొంత మంది
అన్యమతముల పట్లను నహరహంబు
ద్వేషభావంహురగిలించి దేశక్తీర్తి
గంగపాలును జేయగ గలుషమతులు
పంతముంబూని చరియింత్రు కొంతమంది. (16)
అంత నాగక భువిలోన గొంత మంది
నాశమొందింప జూచుచు దేశ దీప్తి
కులపు భేదాల నెలకొల్ప కూర్మిబాపి
అడ్డుగోడలు వైచిరి గడ్డుగాను. (17)
కొందఱు నధికులటంచును
కొందఱు నల్పులునటంచు కులభేధాగ్నుల్
డెందముల మండజేతురు
కొందల మందంగ గరము గుచ్ఛితులగుచున్. (18)
కులము కులమటంచుగు జనులు కొందఱు
సమత మమతలన్ని సమయజేసి
సంఘజీవనమును సాగనీయక నుంద్రు
ధర్మ పథమునందు దరల నీక. (19)
చిత్తముంబట్టి, చేసేడి వృత్తి బట్టి
కులములేర్పడ్డ తీరునుగూలనేసి
హెచ్చు తగ్గుల భేదాల రెచ్చగొట్టి
వసుధలో, ద్వేషమున్ బెంచ భావ్యమగునె? (20)
అగ్రకులములంచు నల్పవర్ణములంచు
భేదభావములను పెంపుజేసి
సంఘమందు మిగుల సంకులసమరంబు
పెట్టుచుంద్రు కులపు పెద్దలెపుడు. (21)
సంఘరధమున నాలుగు చక్రములును
సమమునైనవె, వేరొండు శంక వలదు
అనుచు పలుకగ జ్ఞానులునవనిలోన
కట్టుకధలెన్నో చెప్పుచు గలుషమతులు
కరముద్వేషాగ్నిరగిలింప గౌరవంబె? (22)
సంఘగమనమిలను చతికలబడవేయ
సంఘహితము గరము చంపివేయ
వక్రబుద్ధిగులపు వ్యత్యాములబెట్టు
కపట మతుల యాట కట్టుటెపుడో? (23)
భరతదేశమందు ప్రముఖమౌచును నొప్పు
ప్రాంతములును గలవు బహుళముగను
ఒక్క భాష చేత నొక్కక్క ప్రాంతము
దీప్తివంతమగుచు దేజరిల్లు (24)
అట్టి ప్రాంతములకు నన్యోన్య భేదంబు
కల్పనంబు జేసిస్వల్ప బుద్ధి
సత్సమైక్యతకును సంక్ష్యోభమందించి
పెద్దముప్పు తెచ్చి పెట్టినారు. (25)
ప్రాంతీయ దురభిమానము
నెంతయు బెంపొందజేసి యిలలో బ్రజకున్
స్వాంతంబున విద్వేషము
భ్రాంతింగలిగించు చుండ్రి పాపాత్ములునై. (26)
భాషాభేదంబులు పలు
భాషల మధ్య తెగని వైరుధ్యంబుల్
భాషా విద్వేషంబులు
భూషలుగను బెంచినారు భోగాసక్తుల్. (27)
జాతి వైరములును జాజ్వల్యమానమై
జ్వాలలెగయ సాగె వసుధయందు
ఉత్తరాది వారు నుత్తమార్యులునంచు
దక్షిణాది వారు దస్యులంచు. (28)
భరతదేశమందు వరలుచునున్నట్టి
జాతులన్ని చూడ సమమెయంచు
చరిత చెప్పుచుండ, జగతి విద్యేషాలు
వెలయుటన్న జనుల వెఱ్ఱిగాదె? (29)
ఇట్టి విద్యేషములతోడనింత దనుక
భారతీయుల కన్యోన్య వైరమునిడి
ఏకతా సూత్రమునకు ననేకగతుల
భంగపాటును జేసిరి స్వార్థపరులు. (30)
ఉద్రేకమును నించి యున్మాదమును బెంచు
విద్వేషము లవేల విబుధులార
దేశసమైక్యతన్నాశంబు జేసేడు
వక్రబుద్ధులవేలప్రముఖులార
భరతాంబకును కీర్తి భంగంబుగల్గించు
జగడంబులేల విజ్ఞానులార
దేశమాతనెపుడు దీనురాలుగ జేయు
భేధభావము లేల పెద్దలార
చెడును మఱచుచు, మంచికి శ్రీని చుట్టి
దేశసౌభాగ్యమునకును దీక్షబూని
పేర్మి భరతాంబకీర్తిని బెంచుడయ్య
పుణ్యధనులార! భారతపుత్రులార! (31)